Alternatieve wijzen van conflictoplossing

Wat is bemiddeling?

Bemiddeling is een vrijwillig en vertrouwelijk proces van geschillenoplossing dat wordt begeleid door een derde (de bemiddelaar), die speciaal hiervoor is opgeleid en neutraal, onafhankelijk en onpartijdig is.

De bemiddelaar stelt alles in het werk om de dialoog tussen de partijen te herstellen, door constructieve gesprekken te voeren met hen, met als doel hen te helpen tot een voor beide partijen bevredigende overeenkomst te komen.

Waarom een beroep doen op bemiddeling?

• Bemiddeling is vaak sneller en goedkoper dan traditionele gerechtelijke procedures, waardoor het proces toegankelijk en efficiënt is.
• Het bemiddelingsproces is volledig vertrouwelijk, zodat de gesprekken en overeenkomsten privé blijven.
• Bemiddeling houdt rekening met de relationele aspecten tussen de partijen en bevordert een duurzame en bevredigende oplossing voor alle betrokkenen.
• De partijen krijgen opnieuw de controle over hun conflict. Samen zoeken zij creatieve en op maat gemaakte oplossingen die hen toelaten uit de conflictsituatie te geraken. Omdat de oplossingen in bemiddeling door de partijen zelf worden opgebouwd, zorgt dit voor een vrijwillige en vaak duurzamere uitvoering van de overeenkomst.
• Bemiddeling vindt plaats binnen het kader dat door het Gerechtelijk Wetboek is vastgelegd, wat een omkaderd en juridisch erkend proces verzekert.
• Bemiddeling kent een hoog succespercentage.
• Als de bemiddelaar erkend is, kunnen de partijen de homologatie van hun akkoord door de rechtbank vragen, waardoor hun overeenkomst uitvoerbare kracht krijgt.

Bekijk de video

Wat is onderhandeling ?

Het is een proces van geschillenoplossing waarbij men door middel van dialoog en compromis naar een vergelijk zoekt.
Het kan rechtstreeks door de partijen in het geschil worden gevoerd, met een derde persoon die door hen wordt gekozen, of via de advocaten van de partijen, wat in dit laatste geval het proces vertrouwelijk maakt.
Onderhandelen is niet onderworpen aan specifieke regels of een bepaald kader en vereist ook geen bijzondere opleiding van de personen die eraan deelnemen.

Waarom een beroep doen op onderhandeling?

• Onderhandelen is vaak minder duur en sneller dan gerechtelijke procedures.
• Onderhandelingen kunnen op verschillende momenten van het geschil en zo vaak als de partijen dit nuttig achten, worden geprobeerd.
• Het ontbreken van een strikt kader maakt een grote flexibiliteit mogelijk. Het is echter belangrijk om samen de te volgen regels vast te leggen, want de andere partij zou zich niet noodzakelijk aan dezelfde regels houden indien die niet duidelijk zijn afgesproken.
• Het bereikte akkoord kan op verzoek van de partijen in een vonnis worden opgenomen, waardoor het juridische erkenning en rechtszekerheid krijgt.

Wat is collaboratief recht?

Collaboratief recht is een vrijwillig en vertrouwelijk proces van geschillenoplossing waarbij doeltreffende onderhandelings- en communicatietechnieken worden toegepast om de partijen te helpen tot een voor elk van hen aanvaardbare en duurzame overeenkomst te komen.

Collaboratief recht wordt toegepast door de advocaten van elke partij, die specifiek in dit proces zijn opgeleid. Het vereist dus de aanwezigheid van zowel de partijen als hun respectieve advocaat.

De advocaten werken samen in het belang van de partijen en verbinden zich ertoe zich terug te trekken in geval van mislukking van het proces. In dat geval wordt de eventuele gerechtelijke procedure door een andere advocaat overgenomen.

Waarom een beroep doen op collaboratief recht?

• Creatieve en op maat gemaakte oplossingen: de partijen, ondersteund en begeleid door hun advocaat, zoeken oplossingen die aansluiten bij de prioriteiten van ieder van hen.
• Beheersing van kosten en tijd: het proces is vaak sneller en goedkoper dan traditionele gerechtelijke procedures.
• Vertrouwen en veiligheid: doordat de advocaat zich terugtrekt bij het uitblijven van een akkoord, wordt een klimaat van vertrouwen en openheid bevorderd, wat eerlijke onderhandelingen ondersteunt.
• Volledige vertrouwelijkheid: alle gesprekken en overeenkomsten blijven strikt privé.
• Behoud van relaties: collaboratief recht houdt rekening met de relationele aspecten tussen de partijen en bevordert een duurzame en bevredigende oplossing voor alle betrokkenen.
• Duurzame uitvoering: de oplossingen worden door de partijen zelf opgebouwd, wat een vrijwillige en vaak langdurigere naleving van de overeenkomst garandeert.
• Wettelijk erkend kader: het proces verloopt binnen het kader dat door het Gerechtelijk Wetboek is vastgelegd, waardoor een omkaderd en juridisch erkend proces verzekerd is.
• Hoog slaagpercentage: collaboratief recht kent een hoog succespercentage, waarbij vele conflicten op een voor de partijen bevredigende manier worden opgelost.
• Juridische erkenning: het bereikte akkoord kan op verzoek van de partijen in een vonnis worden opgenomen, wat zorgt voor rechtszekerheid en afdwingbaarheid.

Wat is verzoening?

Verzoening is een proces van geschillenoplossing waarbij een onafhankelijke derde tussenkomt om de partijen te helpen een vergelijk te vinden.
De verzoener heeft een actieve rol: hij neemt kennis van de standpunten van de partijen, geeft zijn mening en stelt hen opties/oplossingen voor om het geschil te regelen.

Als de partijen dat wensen, verloopt het proces vertrouwelijk.

In sommige gevallen kan de verzoening ook door een rechter worden geleid.

Waarom een beroep doen op verzoening?

• Lagere kosten en snellere afhandeling: verzoening is vaak minder duur en sneller dan gerechtelijke procedures.
• Flexibiliteit: door het ontbreken van een strikt kader biedt verzoening een grote soepelheid. Het is echter essentieel dat de partijen vooraf afspraken maken over de modaliteiten, om het kader duidelijk te bepalen.
• Juridische erkenning: het akkoord dat tijdens de verzoening wordt bereikt, kan op verzoek van de partijen in een vonnis worden opgenomen, wat zorgt voor rechtszekerheid en afdwingbaarheid.

Wat is arbitrage?

Arbitrage is een proces van geschillenoplossing waarbij één of meerdere arbiters tussenkomen die op basis van hun expertise in de materie worden gekozen en die het geschil beslechten.

Het scheidsgerecht doet uitspraak via een arbitraal vonnis, nadat het de partijen heeft gehoord en de door hen overgelegde dossiers en stukken heeft onderzocht.

Het uitgesproken vonnis is bindend voor de partijen en kan, indien nodig, net als een gerechtelijk vonnis gedwongen worden uitgevoerd.

Waarom een beroep doen op arbitrage?

• Expertise: de oplossing van het geschil wordt toevertrouwd aan arbiters met specifieke kennis in een bepaald domein, wat een hoge mate van deskundigheid waarborgt.
• Flexibiliteit van procedure: de partijen kunnen hun eigen procedureregels bepalen, die kunnen afwijken van die welke gelden voor de rechtbanken van de rechterlijke orde.
• Definitieve beslissing: het arbitraal vonnis is in de regel definitief en kan niet worden aangevochten (behoudens andersluidend akkoord van de partijen).
• Vertrouwelijkheid: zowel de procedure als de beslissing in arbitrage blijven vertrouwelijk, wat de bescherming van gevoelige informatie waarborgt.
• Neutraliteit: de arbiter is onpartijdig, wat bijzonder voordelig is in internationale handelsgeschillen, aangezien arbitrage een neutraal alternatief biedt ten opzichte van de rechtbanken van de staten waarin de partijen gevestigd zijn.

Wat is de bindende derdenbeslissing?

De bindende derdenbeslissing is een juridisch mechanisme waarbij partijen in een geschil een overeenkomst sluiten waarin zij zich ertoe verbinden de beslissing van een door hen gekozen derde te volgen. De taak van deze derde bestaat erin de partijen mee te delen hoe zij hun geschil moeten oplossen.

De derde is doorgaans een expert of een gespecialiseerde advocaat.

De beslissing die hij neemt en die bindend is voor beide partijen, wordt een bindende derdenbeslissing (BD) genoemd.

Waarom een beroep doen op de bindende derdenbeslissing?

• Expertise: de BD laat toe een specifieke vraag toe te vertrouwen aan een beslissende derde met bijzondere kennis van het betrokken domein, wat een hoog niveau van deskundigheid verzekert.
• Flexibiliteit van procedure: de partijen kunnen hun eigen procedureregels bepalen, die kunnen afwijken van die welke gelden voor de rechtbanken.
• Bindende kracht: de BD heeft een verplichtend karakter, net zoals een arbitraal vonnis, en de beslissing is in de regel definitief, zonder mogelijkheid van beroep (behoudens een andersluidend akkoord tussen de partijen).
• Vertrouwelijkheid: zowel de procedure als de beslissing zijn vertrouwelijk, zodat gevoelige informatie en besprekingen privé blijven.